ابوحَفص حکیم پسر احوص سغدی
ابوحَفص حکیم پسر احوص سُغدی موسیقی‌دان و شاعری پارسی‌گوی از آسیای میانه (از سغدیان سمرقند) در پایان سده ۳ و آغاز سده ۴ ق. بود.
وی در زمرهٔ نخستین سرایندگان شعر فارسی بود و اختراعِ سازِ شهرود نیز از اوست. ابوحفص سغدی فرهنگ واژه‌ای نیز نوشته بود که امروزه از میان رفته‌است.
ابوحفص را نخستین شاعر پارسی‌گوی دانسته‌اند ولی با توجه به این که تذکره‌ها و کتاب‌های تاریخ از شاعران دیگری نام برده‌اند که پیش از وی می‌زیسته‌اند، بعید می‌نماید که او نخستین سرایندهٔ شعر دری باشد. برخی فرهنگ‌نویسان، چون نویسنده فرهنگ جهانگیری، او را با ابوحفص دیگری که فرهنگ‌نویس بوده، اشتباه گرفته‌اند.
همچنین او را سراینده نخست شعر فارسی در اوزان عرب*در حدود سال ۳۰۰ هـ. ق با بیت زیر دانسته‌اند:
| آهوی کوهی در دشت چگونه بوذا (بودا) | او ندارد یار، بی یار چگونه روذا (رودا) |
در سده ۱۱ق/۱۷م برخی از فرهنگ‌نویسان معروف از واژه‌نامه‌ای منسوب به ابوحفص استفاده کرده و از آن با نام‌های «فرهنگ ابوحفض»، «رساله ابوحفص» و «نسخه ابوحفض» یاد کرده‌اند که باید این ابوحفض را شخص دیگری و زمان او را پس از سده ۵ ق دانست.
